Planowanie kariery jest planowaniem kolejnych prac zawodowych i innych ról życiowych
Cztery ważne pomoce przy planowaniu kariery
Artykuł ten nie będzie zwykłą instrukcją „jak zaplanować swoją karierę”, jakich wiele w internecie. Moim celem jest przedstawienie absolutnych podstaw planowania kariery a także alternatywnych kierunków dla “standardowej” ścieżki kariery, do jakiej zostaliśmy wychowani. By dobrze zaplanować swoją karierę, musimy wiedzieć, jakie w ogóle istnieją możliwości.
Planowanie kariery jest niezwykle istotne dla finansów osobistych. Bez pracy nie ma pieniędzy, więc nie ma czym zarządzać. Temat planowania kariery jest równie obszerny, co temat planowania finansów osobistych. Zamiast przedstawiać go samemu, postanowiłem skorzystać z czterech pomocy zewnętrznych. Szkolenia on-line, przygotowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości oraz z trzech książek.
1) Szkolenie Akademii PARP (Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości) „Planowanie własnej kariery zawodowej”
By wziąć udział w tym szkoleniu, trzeba założyć konto, a następnie się zarejestrować, podając dane osobowe. Warto jednak poświęcić te 6 minut, ponieważ w nagrodę czeka nas niesamowite szkolenie e-learningowe. Szkolenie jest interaktywne, ciekawe i ma bardzo wysoką wartość merytoryczną.
To jest po prostu podstawa planowania kariery. Każdy, kto na poważnie podchodzi do tematu, powinien to szkolenie przejść. Warto, a nawet trzeba. W szczególności dwa moduły (z siedmiu): 1 – Czym jest kariera zawodowa oraz 4 – Indywidualny plan rozwoju kariery.
1) Czym jest kariera zawodowa? – moduł obowiązkowy dla wszystkich, omawia pojęcie kariery („Kariera to całe życie”), jej rozwój i powiązania z osobowością. Absolutne podstawy: kariera to nie tylko praca. Rola rodzica to również kariera. Kariera to całe życie, a jej wybór musi zależeć od tego, co chcemy robić w życiu.
2) Jak znaleźć swoje mocne strony? – moduł omawia umiejętności pozytywnego myślenia, kapitał zawodowy i motywacje do działania. Pomoże on poznać siebie.
3) Kariera a rynek pracy – moduł omawia tendencje rozwoju rynku pracy, publiczne i niepubliczne instytucje rynku pracy, zawody przyszłości, elastyczność i otwartość na zmiany.
4) Indywidualny plan rozwoju kariery – drugi obowiązkowy moduł, pomaga podjąć decyzję o zmianie i stworzyć indywidualny plan działania.
5) Wdrażanie zmian – moduł omawia jak radzić sobie ze zmianami, stresem, zarządzać czasem, rozwijać umiejętności komunikacyjne, korzystać z mowy ciała oraz jaki dress code obowiązuje w konkretnych sytuacjach.
6) Proces rekrutacji i praca na etat – moduł omawia temat poszukiwania pracy. Jak aktywnie jej szukać, podstawy tworzenia dokumentów aplikacyjnych i zachowania się na rozmowie kwalifikacyjnej. Przedstawia również zasady negocjacji warunków pracy i adaptacji w nowym miejscu pracy.
7) Zakładanie własnej firmy – moduł omawia kim jest przedsiębiorca, jak znaleźć pomysł na biznes i jak otworzyć firmę.
2) Książka Briana Tracy’ego: Sukces tu i teraz Cele! Zdobędziesz wszystko, czego pragniesz, szybciej niż myślisz
Klasyczny przykład literatury motywacyjnej, gratka dla tych, co ją lubią. Ale nawet jeżeli nie przepadasz za książkami motywacyjnymi, tę warto przeczytać. Jeżeli pominąć autobiografię, którą Tracy nas raczy, oraz powtarzane po kilkanaście razy slogany w stylu “możesz wszystko”, “jesteś wielki”, wychodzi całkiem dobra książka o planowaniu.
Książki tej jednak się nie czyta, najbardziej w niej wartościowe są zadania. Dlatego trzeba ją przerobić – mi to zajęło ponad pół roku, ale efektem był bardzo rozbudowany, niezwykle sprecyzowany plan całego życia. Regularnie do niego wracam, by wiedzieć, po co robię to, co robię.
3) Książki Roberta Kiyosakiego: Zanim rzucisz pracę, Młody bogaty rentier
Pierwsza pozycja jest obowiązkowa dla tych, którzy chcieliby założyć biznes, a także wskazana dla tych, którzy chcieliby się dowiedzieć na czym biznes polega.
Druga pozycja jest obowiązkowa dla tych, którzy chcieliby zostać rentierami (czyli osiągnąć wolność finansową).
4) Książka Tima Ferrissa: Czterogodzinny tydzień pracy
Bardzo ciekawa książka o nowym sposobie na życie: mniej pracować, mniej posiadać, ale być szczęśliwszym i cieszyć się życiem. Tim Ferriss nazywa taką osobę New Rich, a tłumacz Bogatym w Zupełnie Nowy Sposób.
Koncepcja polega na pracy kilka godzin w tygodniu. Pozostały czas można przeznaczyć na robienie rzeczy ekscytujących. Ferriss uważa, że to właśnie rzeczy ekscytujące (a nie przyjemne) dają szczęście. Ponadto wprowadza również pomysł zastąpienia jednej emerytury wieloma mikroemeryturami, rozłożonymi w czasie na przestrzeni całego życia.
Kariera – co to jest?
Słowo kariera pochodzi od łacińskiego cursus oznaczającego ścieżkę, kierunek. Potocznie jako karierę rozumiemy zdobywanie kolejnych, coraz wyższych stanowisk w danej firmie czy danej branży. Takie rozumienie kariery jest mocno ograniczone i ukształtowało się w czasach gloryfikacji pracy. Istniało wówczas duże zapotrzebowanie na wielu dobrych pracowników, tzn. takich, którzy zamiast rozmyślać, będą wykonywać polecenia.
Na przestrzeni wieków definicja tego słowa się zmieniała – w Starożytnym Rzymie (cursus honorum) oznaczała ustalony przebieg kariery politycznej według kolejnych stanowisk. W średniowieczu pojęcie kariera nieco ucichło, by na powrót rozbłysnąć po Rewolucji Przemysłowej. Wiązało się ze zdobyciem zawodu dającego prestiż społeczny (źródło: szkolenie PARP “Planowanie własnej kariery zawodowej” – Moduł 1).
Obecne potoczne rozumienie kariera otrzymała w latach 30 XX wieku. Wraz z rosnącym uprzemysłowieniem i coraz większym znaczeniem przedsiębiorstw, opinia publiczna gloryfikowała pracę. Wówczas kariera zaczęła oznaczać zdobywanie kolejnych stanowisk w danej firmie, awanse. Przez lata zmieniał się charakter gospodarki, huty zamieniono na banki, a pracę fizyczną na biurową – ale pojęcie kariery się nie zmieniło.
Obecnie już nie chcemy, by nasze życie ograniczało się do pracy. Widzimy, że życie jest bogate, można je przeżyć na wiele sposobów. Obecnie karierę należy więc rozumieć jako całe życie, a mądrzej:
Kariera to sekwencja kolejnych prac zawodowych i innych ról życiowych
Super D., Career Education and the Meanings of Work. Monographs on Career Education, Waszyngton 1976
Jak zaplanować swoją karierę?
Planowanie kariery natomiast – jak nazwa wskazuje – jest planowaniem kolejnych prac zawodowych i innych ról życiowych. Znacie podstawy planowania i wiecie, że dwa pierwsze kroki będą następujące:
-
Określ swoje obecne położenie.
-
Zastanów się, gdzie chcesz dotrzeć.
Określenie obecnego położenia będzie dużo prostsze niż w przypadku finansów osobistych – wystarczy zrobić pełne CV. Ale takie prawdziwe CV. Jeżeli będzie to konieczne, niech stanie się ono ściśle tajne, ale koniecznie musi być w pełni zgodne z prawdą. Możemy oszukiwać wszystkich wokół, ale podczas planowania kariery należy być w 100% uczciwym wobec siebie. To CV ma być rzeczywistym obrazem, w pełni oddającym nasze prawdziwe osiągnięcia, doświadczenia i umiejętności.
Pełne CV:
-
Wykształcenie – tutaj rzadko kłamiemy w CV…
-
Doświadczenie – …ale tutaj już częściej. Tym razem trzeba jednak sumiennie przyznać się przed sobą, gdzie naprawdę pracowaliśmy i co naprawdę tam robiliśmy. Nawet, jeżeli tak naprawdę nic nie robiliśmy.
-
Umiejętności – to może być najcięższa rubryka w naszym trueCV. Zastanowić się, co się potrafi… Jeżeli wiesz, że umiesz doskonale zarządzać pracą grupy osób, a potwierdziłeś to przejmując dowodzenie nad przygotowywaniem sałatki na wigilię klasową (czy grupową na studiach), to zapisz. Przecież wiesz, że umiesz.
-
Zainteresowania – tutaj czyha spore zagrożenie próbą oszukania samego siebie. Przy doświadczeniu czy umiejętnościach ciężko nam siebie okłamać – bo i po co? Jeżeli wiem, że projekt w organizacji studenckiej został w pełni przygotowany przez kolegę, a ja tylko widnieję na liście organizatorów, to wpiszę to w CV, które wysyłam do pracodawcy, ale nie wpiszę do mojego prawdziwego CV. Bo wiem, że nic tam nie zrobiłem i nie jest to moje doświadczenie. Jednakże przy zainteresowaniach możemy starać sami się oszukać, że lubimy czytać książki, lubimy astronomię. Może kiedyś lubiliśmy, ale teraz wolny czas dzielimy między gry komputerowe, a seriale w TV. Do książek czy astronomii wracamy, jak wyłączają prąd. Czy to naprawdę wciąż jest nasze “zainteresowanie”?
-
Osiągnięcia – nadzwyczajne sukcesy w grach komputerowych, oparcie się przed jakąś pokusą czy wytrwanie w długoterminowym postanowieniu. Rzeczy, które przepełniają nas wewnętrzną dumą. Osiągnięciem może być też zajęcie ostatniego miejsca w maratonie, jeżeli celem było ukończenie go. Osiągnięciem może być wszystko, co tylko za takie uważamy. I nieważne, co inni o tym myślą – ważne jest to, co my myślimy
Jakie są w ogóle możliwości kariery?
By móc zastanowić się, gdzie chcesz dotrzeć, najpierw trzeba wiedzieć, gdzie w ogóle dotrzeć można.
Robert Kiyosaki tak przedstawia typową ścieżkę kariery:
Dziecko rodzi się i w swoim czasie idzie do szkoły. Dumni rodzice są podnieceni, gdyż dziecko osiąga celujące wyniki i dostaje się na studia. Zdobywa dyplom, może nawet kontynuuje na studiach podypolomowych. Następnie postępuje tak, jakby dosłownie je zaprogramowano: szuka etatu gwarantującego ciągłość zatrudnienia lub rozpoczyna karierę dającą podobne poczucie bezpieczeństwa. Dziecko znajduje taką pracę – jako lekarz lub prawnik (…).
Mając pieniądze na przetrwonienie, dziecko udaje się do miejsc, w których zabijają czas inni, podobni jemu, młodzi ludzie; spotykają się ze sobą, umawiają się na randki, czasem pobierają. Dwa źródła dochodu są błogosławieństwem. Młodzi czują się szczęśliwi, mają przed sobą świetlaną przyszłość i decydują się kupić dom, samochód, telewizor, zafundować sobie wakacje i mieć dzieci. Pakiet szczęścia przybywa na miejsce. Potrzeba gotówki jest olbrzymia. Szczęśliwi młodzi małżonkowie decydują, że ich kariery są w życiu ważne i zaczynają ciężej pracować, stają się lepszymi pracownikami, jeszcze bardziej oddanymi pracy. Dokształcają się w celu nabycia dodatkowych wyspecjalizowanych umiejętności(…).
Ta szczęśliwa para w wieku 35 lat znalazła się w pułapce wyścigu szczurów, w której pozostanie do końca swojego aktywnego życia zawodowego. Ludzie ci pracują dla właścieili firmy, na podatki i dla banku, w którym spłacają raty za dom i karty kredytowe. I w takiej oto sytuacji radzą swoim dzieciom: „Ucz się pilnie, osiągaj dobre wyniki, szukaj dobrej i pewnej pracy”.
Kiyosaki R., Sh. Lechter, Bogaty ojciec, biedny ojciec, Osielsko 2007, ss.12-13.
Dalej dzieli on źródła dochodów na tzw. kwadranty (Kiyosaki, Lechter 2000, 9-11):
Kiyosaki R., Sh. Lechter, Kwadrant przepływów pieniędzy, Osielsko 2000, ss. 9-11.
E – Employed, Pracownik Etatowy, czyli osoba wykonująca pracę najemną (pracująca dla kogoś)
S – Selfemployed, Samozatrudniony, czyli osoba pracująca na własny rachunek
B – Big Business, Biznesman, Właściciel Biznesu, czyli osoba, która zatrudnia inne osoby, pracujące dla niej
I – Investor, Inwestor, czyli osoba uzyskująca przychody z posiadanego przez siebie majątku
W polskiej literaturze naukowej do źródeł dochodów podchodzi się inaczej (Bogacka-Kisiel 2012): dochody mogą być uzyskiwane z pracy najemnej, gospodarstwa rolnego, pracy na własny rachunek, emerytur, rent czy źródeł niezarobkowych (zasiłków, alimentów, darowizn, stypendiów).
Decyzja o zostaniu pracownikiem, przedsiębiorcą czy inwestorem to nie wszystko. Trzeba również zdecydować jaki ta praca (czy inna aktywność) ma mieć charakter. Oto trzy podstawowe przykłady:
-
Nie lubię swojej pracy, ale dużo zarabiam.
-
Zarabiam wystarczająco, a praca jest znośna.
-
Uwielbiam to, co robię. Robiłbym to nawet wówczas, gdyby nikt mi za to nie płacił.
Pierwszy model raczej nie powinien być wybierany jako docelowy – wiąże się ze stresem, negatywnymi emocjami, w dłuższym terminie frustracją, wypaleniem zawodowym a nawet depresją. Jest to jednak bardzo dobry sposób na zarobienie pieniędzy.
Przykładem może być mój znajomy – człowiek wrażliwy, artysta, który chciałby podróżować po świecie. Został pośrednikiem inwestycyjnym, obecnie agresywnie sprzedaje produkty inwestycyjne i ubezpieczeniowe. W sprzedaży zawsze można było sporo zarobić.
Drugi model jest częstym modelem docelowym osób nieświadomych swojej kariery. Po prostu, poszli na studia, a po studiach do jakiejś pracy, bo żyć trzeba. Są tu zarówno takie osoby, które ostatecznie zaczynają lubić swoją pracę, jak i osoby, które coraz bardziej jej nie lubią; skrajne emocje jednak się nie pojawiają. Charakterystyczne dla tego typu pracy są sformułowania typu „praca jak praca”.
Jest to model dosyć niebezpieczny, ponieważ nie pozwala na pełnię szczęścia, a jednocześnie nie unieszczęśliwia wystarczająco, by dać impuls do zmiany.
Trzeci model może być docelowym – jeżeli ktoś chce wiązać swoją karierę z pracą. Jest to praca, którą się rzeczywiście kocha, chodzi się do niej z przyjemnością i żyje się nią. Z tego typu pracą mamy do czynienia wówczas, gdy ktoś, kto uwielbia dany taniec, staje się zawodowym instruktorem. On nie pracuje, on po prostu tańczy, uczy tańczyć innych i dostaje za to pieniądze.
To są piłkarze, koszykarze, pisarze, artyści – wszyscy robią to, co uwielbiają i dostają za to pieniądze. To może być kierowca, który uwielbia jeździć. Przewodnik górski, który kocha góry czy przewodnik miejski, który kocha swoje miasto.
Ale praca nie musi być docelowym modelem kariery.
Można znaleźć pracę, która pozwoli na sfinansowanie swojej kariery. Matka, która chciałaby w pełni poświęcić się swoim dzieciom może zostać mikroprzedsiębiorcą i gdy dzieci będą spały (lub będą w przedszkolu, szkole), będzie szyła, piekła lub pracowała na pół (albo nawet ćwierć) etatu.
Innym rozwiązaniem jest zarobienie pieniędzy i zainwestowanie ich w instrumenty, które pozwolą na osiągnięcie wolności finansowej.
Można zostać już wspomnianym NRem (Bogatym W Zupełnie Nowy Sposób):
Kim są zatem NRzy?
To pracownicy, którzy zamienili godziny pracy i wynegcjonowali sobie możliwości pracy zdalnej. Osiągają 99% wyników w ciągu 1/10 dotąd poświęcanego czasu. Resztę wykorzystują na bieganie na nartach i comiesięczne 2-tygodniowe podróże z rodziną.
To właściciele firm, rezygnujący z najmniej dochodowych klientów i eliminujący najmniej dochodowe projekty, zlecający na zewnątrz wszelką działalność operacyjną. Podróżują po świecie, kolekcjonują rzadkie dokumenty, a wszystko to równocześnie ze zdalną pracą za pośrednictwem internetu.
Możliwości są nieograniczone, ale każda droga zaczyna się od identycznego pierwszego kroku – zmiany założeń.
Ferriss, T., 4-godzinny tydzień pracy, Warszawa 2008, ss. 40-41.
Dla mnie już za późno
Czujesz, że ten rozdział nie jest dla Ciebie, bo masz już kilka(czy nawet naście?) lat doświadczenia i nierozsądnie byłoby to wszystko rzucić?
Gdyby można się cofnąć w czasie, to wybrał(a)byś inną branżę, inną pracę. Mimo to teraz już nie chcesz nic zmieniać. W końcu wieloletnie doświadczenie w handlu czyni Cię ważną osobą w firmie, a gdybyś miał(a) nagle zostać trenerem personalnym, to w zasadzie będziesz musiał(a) zacząć od zera. Od nowa budować swoją markę, zdobywać doświadczenie i uczyć się nowego zawodu…
Pozwól, że powtórzę słowa jednego z moich wykładowców z czasów licencjatu:
jeżeli czujesz, że nie chcesz tu być, natychmiast wstań i wyjdź. Życie jest za krótkie, by je marnować
Potem dopowiadał: nawet jeżeli będziecie na trzecim roku, moja rada wciąż będzie aktualna. Będziecie mieli fałszywe poczucie, że “został tylko rok, jakoś się przemęczę”. Będziecie sobie mówili: “poświęciłem już dwa lata, nie chcę ich zmarnować”. Błąd. Zostając, nie uratujecie tych dwóch lat. Zostając, zmarnujecie trzeci. Dlatego wstańcie i wyjdźcie.
Warto to przemyśleć. Warto zadać sobie pytanie: czy robię to co mnie uszczęśliwia? Czy żyję tak, jak chcę żyć?
Jeżeli nie, to trzeba jak najszybciej podjąć decyzję o zmianie. Zamiast tracić swój czas, zacząć zmierzać tam, gdzie chcecie dojść.
Zmiana to nie porażka. Zmiana to… zmiana
Trzeba pamiętać, że zmiana nie jest porażką. Plany się zmieniają, bo zmienia się otoczenie wokół nas, zmieniamy się my. Pamiętacie przykład ze statkiem z rozdziału o podstawach planowania?
Plan robi się na podstawie okoliczności, które znamy. Zarówno czynniki zewnętrzne (pogoda, fale, inni uczestnicy ruchu) jak i wewnętrzne (stan statku, nasze siły, umiejętności, pasażerowie i ładunek) będą się zmieniać. Jeżeli zmienią się istotnie, należy zmienić plan. To jest całkowicie normalne, nie trzeba się ani bać ani wstydzić zmian.
Ważne jest to, by były one przemyślane. Co można zrobić, gdy się sobie uzmysłowi, że pora na zmianę ścieżki kariery? Otóż dokładnie to, co zostało w tym rozdziale napisane: określić obecną pozycję, określić miejsce docelowe i zrobić trasę przejścia.
Nie polecam (a wręcz odradzam) radykalne zmiany. Lepiej będzie zacząć od drobnych korekt. Wróćmy do przykładu statku: widząc, że płynie w stronę głazów, szyper nie zmieni nagle kursu o 90 stopni. Wydaje mi się, że to mogłoby mieć nieciekawe konsekwencje (odłamanie się steru?).
Dostosuje on stopień zmiany do prędkości okrętu i odległości od przeszkody. Każda zmiana spowoduje bowiem zmniejszenie prędkości. Im zmiana będzie delikatniejsza, tym strata prędkości będzie mniejsza. Lepiej jest więc robić drobną, ale długotrwałą korektę, niż jeden nagły zwrot.
Tak samo jest z karierą. Lepiej jest, by zmiana była przeprowadzona powoli, w sposób przemyślany i kontrolowany, niż nagle, często w przypływie emocji.
W życiu Darka nadszedł czas zmian. Ośmielony ostatnim osobistym sukcesem, zaczął rozmyślać nad swoim życiem. Cudownie jest być szczęśliwym. Przez długie tygodnie, naprawiając i serwisując klimatyzację w biurowcach, myślami wciąż był na włoskiej wyspie Giglio.
Przechadzał się po rozgrzanym piasku nad brzegiem Morza Śródziemnego. Sprawdzał pomiar ciśnienia freonu, zakładał obudowę i dokręcał śrubki, a zaraz potem był już na kolacji przy świecach w pięknej hotelowej restauracji. Snucie marzeń w pracy weszło mu w nawyk, a Giglio i Morze Śródziemne powoli zaczęła zastępować budowa domu.
Z początku myślał, że marzy o budowie swojego domu, jednak pewnego dnia nakrył się na tym, że po (wyimaginowanym) wprowadzeniu się do owego wymarzonego domu, wciąż myśli o budowie. Jego narzeczona, Magda, poszła już dalej – i kupowała w marzeniach zasłony i zastawę, a on kopał fundamenty pod kolejny dom. Sprawiało mu to ogromną przyjemność.
Podczas rozmowy ze swoim dobrym kolegą, Michałem, opowiadał o nowych technologiach termoizolacji płaskich dachów.
– Stary, ty powinieneś zająć się budowaniem domów, a nie naprawą dmuchawek! – roześmiał się Michał. – Po raz pierwszy w życiu słucham kogoś, kto od dwóch kwadransów z taką pasją opowiada o nakładaniu warstw izolacyjnych!
To dało Darkowi do myślenia. Po miesiącu już wiedział: chce zmienić pracę. Nie chce już czyścić klimatyzacji. Chce budować domy.
Zaczął od darmowych wykładów na uczelniach i śledzenia stron. Udało mu się nawiązać kontakt z dwoma niewielkimi deweloperami. Śledzi na Youtube kilka kanałów o tej tematyce. Zaczyna tworzyć biznesplan. A w pracy częściej rozmawia z pracownikami firm, w których serwisuje klimatyzację. Bardzo często dochodzi do tematu budowania domów, co jest ogromną skarbnicą wiedzy na temat oczekiwań klientów od firm budowlanych.
W ten sposób Darek wprowadził korektę kursu swojej kariery.
Jak zdobyć wymarzoną pracę?
Na zakończenie jeszcze kilka słów o pracy najemnej:
Pamiętajcie, by wybrać dokładnie tę pracę, którą chcecie. Warto się męczyć przez kilka miesięcy, albo jeszcze dłużej, by ostatecznie trafić tam, gdzie trafić się chce. Dlatego:
-
Wybierz zawód w którym chcesz pracować
-
Wyselekcjonuj firmy, w których chcesz pracować
-
Stań się idealnym kandydatem dla danej firmy na dane stanowisko
-
Zrób wszystko, by zdobyć tę konkretną pracę. Może to wymagać niestandardowych działań. Tutaj musisz już sam wymyślić, w jaki sposób to zrobić. Jedyne co mogę podpowiedzieć, to powtórzyć za Dalem Carnegim: “jeżeli chcesz, by ktoś coś zrobił, musisz sprawić, by chciał to zrobić”. Musisz sprawić, by ta firma SAMA chciała Cię zatrudnić na danym stanowisku.
Streszczenie:
Planowanie kariery jest niezwykle istotne dla finansów osobistych, bez pracy nie ma pieniędzy, więc nie ma czym zarządzać. Podstawowy kurs o planowaniu kariery znajdziecie w Akademii PARP (link w tekście), warto jednak rozwinąć go o cztery książki – Tracy’ego, Kiysoakiego i Ferrissa.
Definicja pojęcia kariera zmieniała się na przestrzeni wieków, w zależności od tego, co było ważne w ówczesnym społeczeństwie. Mimo potocznego znaczenia (kariera jako awanse na kolejne stanowiska) słowo to należy rozumieć jako sekwencję kolejnych prac zawodowych i innych życiowych ról, czyli jako całe życie. By zaplanować karierę najpierw trzeba określić swoje obecne położenie, czyli swoje doświadczenie, wykształcenie, umiejętności, zainteresowania oraz osiągnięcia. Następnie należy określić swój cel, czyli swoje miejsce w życiu.
W kontekście zawodowym można zostać pracownikiem najemnym, samozatrudnionym, właścicielem biznesu lub inwestorem. Trzeba również określić na jaki stosunek wynagrodzenia do satysfakcji z pracy jest się gotowym zgodzić. By znaleźć odpowiednią pracę, najpierw należy ustalić branżę i stanowisko, następnie zidentyfikować firmy, w których możnaby pracować i profil idealnego kandydata na dane stanowisko do danej firmy. Kolejnym krokiem jest zostanie takim idealnym kandydatem i dostanie się do pracy.
Pojęcia:
Planowanie kariery, kariera, rentier, New Rich
W poprzednim rozdziale:
przypomnij sobie czym jest model cyklu życia
W następnym rozdziale:
dowiedz się dlaczego warto czytać wiadomości gospodarcze
Bibliografia:
-
Bogacka-Kisiel, E., Finanse osobiste. Zachowania – produkty – strategie, Warszawa 2012;
-
Ferriss T., 4-godzinny tydzień pracy, Warszawa 2008;
-
Kiyosaki R., Sh. Lechter, Bogaty ojciec, biedny ojciec, Osielsko 2007;
-
Kiyosaki R., Sh. Lechter, Kwadrant przepływu pieniędzy, Osielsko 2000;
-
Kiyosaki R., Sh. Lechter, Młody bogaty rentier, Osielsko 2002;
-
Kiyosaki R., Zanim rzucisz pracę, Osielsko 2009;
-
Super D., Career Education and the Meanings of Work. Monographs on Career Education, Waszyngton 1976;
-
Tracy, B., Sukces tu i teraz, Warszawa 2007.